Yaz aylarının gelmesiyle 40 ºC’lere ulaşan sıcak havalar bebek, çocuk, yaşlı ve kronik hastalığı olan insanlarda önemli sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Yaz aylarında beslenmenize dikkat ederek, yeterli miktarda kaliteli sıvı tüketerek, doğru zamanda uygun egzersizi yaparak sağlığınızı koruyabilirsiniz.
Sağlıklı Beslenin
Sağlıklı beslenmenin ilk koşulu sağlıklı besin seçimidir.Günlük öğünlerimizin içeriğinde et, süt, sebze, meyve, yağ ve tam tahıl içeren 5 temel yiyecek grubundan yeterince olmalıdır. Yüksek enerji, protein, yağ ve şeker içeren, zor sindirilen besinler yerine yüksek su içeren, kolay sindirilen besinleri tercih ediniz.Yumurta haşlama olarak veya salatalarda, et çeşitleri ızgara veya sebze yemeklerinin içerisinde az miktarda tüketilebilir. Mevsim sebzeleri yemek ya da salata şeklinde bol miktarda tüketilmelidir. İşlenmiş, hazır gıdalar yüksek enerji, yağ, tuz, baharat ve gıda katkı maddeleri içeriğinden dolayı sofralardan olabildiğince uzak tutulmalıdır.
Sağlıklı beslenmenin ikinci koşulu da öğün kavramıdır. “Açken sen sen değilsin” Öğünler geciktirildiğinde veya atlandığında açlık hissi artacağı için yeme kontrolü kaybedilerek aşırı beslenmeye neden olabilir. Buna bağlı olarak obezite, kan basıncı yüksekliği, kan şekeri yüksekliği, sindirim problemleri gibi sağlık sorunları oluşabilir veya var olan sağlık problemlerinin kontrolden çıkmasına neden olabilir.
Kahvaltınızı simit+çay, poğaça+ çayla geçiştirmeyiniz. Kahvaltı sofrasında yumurta, peynir, zeytin, tam tahıllı ekmek/meyve, söğüş sebzeler gibi sağlıklı yiyecekler bulunmalıdır. Yoğurt, ayran cacık, salata vb. hafif yiyecekler öğle, akşam öğünlerinde mutlaka tüketilmelidir. Öğün dışı atıştırmalardan kaçınılmalıdır.
Daha Çok Sıvı Tüketin
Normal koşullarda insan vücudundan ter, idrar ve dışkılama yoluyla günlük ortalama 2,5 litre su atılımı olur. Yaz mevsiminde sıcak havalarda bu atılım 3-3,5 litreyi bulabilmektedir. Vücutta su oranının yeterli düzeyde tutulması yaşamsal önem taşıdığından vücuttan atılan miktarda su alınması zorunludur. Yetişkin bir insan günlük yiyeceklerin içinde 0,8-1,2 litre sıvı alır. Günlük 2-3 litre arası su ya da sağlıklı içecekler sıvı ihtiyacını karşılar.
Aşırı protein tüketimi böbreklerden su kaybını arttırır. Buna karşın yeterli işlenmemiş tahıl, sebze ve meyve tüketimi su gereksinimini azaltır. Bununla birlikte öğünlerde fazla meyve tüketimi, yüksek şeker içeriğinden dolayı önerilmez. Yine yüksek şeker içeriği ve katkı maddeleri içeriğinden dolayı şekerli ve gazlı içeceklerin de tüketilmesi önerilmemektedir. Çay ve kahve çeşitleri de vücuttan su atılımına neden olduğu için sınırlı tüketilmelidir.
Egzersiz Yapın
Yakıcı güneşin ve sıcak havanın etkisiyle fiziksel aktivitelerimiz tam bir işkenceye dönüşüyor. Yetersiz fiziksel aktivite de beden ve ruh sağlığımızı bozabiliyor. Bu dönemde sabah ve akşam saatlerinde yapacağımız hafif yürüyüş ve/veya egzersizler yaşam kalitemize artı değer katar.
Doğru Giyinin
Yazın sıcak hava ve yakıcı güneşin olumsuz etkisinden korunmak için; Güneş ışınlarını üstünüze çekecek koyu renkli kıyafetlerden kaçınmalı, açık renkli kıyafetler giymelisiniz. Polyester içeren ve ağır kumaşlı kıyafetler yerine; cilde nefes aldıracak ince, bol ve pamuklu kıyafetler giymek, serin kalmaya yardımcı olacaktır.
Sağlık için sağlıklı beslenin, hareketli yaşayın…
Cemil Saka
SORUMLU DİYETİSYEN